Home / phat-phap-ung-dung
Có lần một sư đoàn quân đội Nhật tập trận, vài sĩ quan thấy cần phải đặt bộ chỉ huy trong thiền viện của Gasan.
Gasan bảo nhà bếp: "Dọn cho các sĩ quan cùng một món mà chúng ta thường ăn."
Ðiều này làm cho đám sĩ quan tức giận vì họ thường được hưỡng ưu đãi. Một người đến gặp Gasan và nói: "Ông nghĩ chúng tôi là ai? Chúng tôi là chiến sĩ, hy sinh mạng sống cho quốc gia. Tại sao ông không đối đãi với chúng tôi đúng cách?"
Gasan nghiêm trọng trả lời: "Ông nghĩ chúng tôi là ai? Chúng tôi là chiến sĩ nhân đạo, cốt cứu được tất cả chúng sinh."
Xem thêm:
Có lần một sư đoàn quân đội Nhật tập trận, vài sĩ quan thấy cần phải đặt bộ chỉ huy trong thiền viện của Gasan.
Gasan bảo nhà bếp: "Dọn cho các sĩ quan cùng một món mà chúng ta thường ăn."
Ðiều này làm cho đám sĩ quan tức giận vì họ thường được hưỡng ưu đãi. Một người đến gặp Gasan và nói: "Ông nghĩ chúng tôi là ai? Chúng tôi là chiến sĩ, hy sinh mạng sống cho quốc gia. Tại sao ông không đối đãi với chúng tôi đúng cách?"
Gasan nghiêm trọng trả lời: "Ông nghĩ chúng tôi là ai? Chúng tôi là chiến sĩ nhân đạo, cốt cứu được tất cả chúng sinh."
Xem thêm:
Đọc thêm..
Một chiến sĩ tên là Nobushinge tìm đến Hakuin hỏi: "Thiên đàng và địa ngục có thực chăng?"
"Ông là ai?" Hakuin hỏi.
"Tôi là một hiệp sĩ đạo," người chiến sĩ trả lời.
"Oâng mà là hiệp sĩ à!" Hakuin thảng thốt. "Quan nào mà lại thuê ông hộ vệ? Gương mặt ông trông giống tên hành khất."
Nobushinge bắt đầu nổi giận toan rút kiếm, nhưng Hakuin nói tiếp: "Thì ra ông cũng có kiếm! Vũ khí của ông nom có vẽ đùi lắm làm sao mà cắt được đầu ta."
Trong khi Nobushinge rút kiếm Hakuin nhận xét: "Ðây là cửa mở ra địa ngục!"
Qua câu nói người võ sĩ đạo ngộ được lời dạy của thiền sư, tra kiếm vào bao và cúi lạy.
"Ðây là cửa mở vào thiên đàng," Hakuin nói.
Xem thêm:
Một chiến sĩ tên là Nobushinge tìm đến Hakuin hỏi: "Thiên đàng và địa ngục có thực chăng?"
"Ông là ai?" Hakuin hỏi.
"Tôi là một hiệp sĩ đạo," người chiến sĩ trả lời.
"Oâng mà là hiệp sĩ à!" Hakuin thảng thốt. "Quan nào mà lại thuê ông hộ vệ? Gương mặt ông trông giống tên hành khất."
Nobushinge bắt đầu nổi giận toan rút kiếm, nhưng Hakuin nói tiếp: "Thì ra ông cũng có kiếm! Vũ khí của ông nom có vẽ đùi lắm làm sao mà cắt được đầu ta."
Trong khi Nobushinge rút kiếm Hakuin nhận xét: "Ðây là cửa mở ra địa ngục!"
Qua câu nói người võ sĩ đạo ngộ được lời dạy của thiền sư, tra kiếm vào bao và cúi lạy.
"Ðây là cửa mở vào thiên đàng," Hakuin nói.
Xem thêm:
Đọc thêm..
Daiju tìm đến Thiền sư Baso ở Trung quốc để học đạo. Baso hỏi: "Ông tìm kiếm cái gì?"
"Ðạo gíác ngộ," Daiju trả lời.
"Ông đã có sẵn kho báu, tại sao còn phải tìm kiếm bên ngoài?" Baso hỏi.
Daiju thắc mắc: "Kho báu của tôi ở đâu?"
Baso trả lời: "Cái mà ông vừa hỏi là kho báu của ông đấy."
Daiju hốt nhiên thoắt ngộ! Từ đấy về sau ngài thường khuyên bạn bè: "Hãy mở kho báu của mình ra mà dùng."
Xem thêm:
Daiju tìm đến Thiền sư Baso ở Trung quốc để học đạo. Baso hỏi: "Ông tìm kiếm cái gì?"
"Ðạo gíác ngộ," Daiju trả lời.
"Ông đã có sẵn kho báu, tại sao còn phải tìm kiếm bên ngoài?" Baso hỏi.
Daiju thắc mắc: "Kho báu của tôi ở đâu?"
Baso trả lời: "Cái mà ông vừa hỏi là kho báu của ông đấy."
Daiju hốt nhiên thoắt ngộ! Từ đấy về sau ngài thường khuyên bạn bè: "Hãy mở kho báu của mình ra mà dùng."
Xem thêm:
Đọc thêm..
Bài viết bắt đầu từ email của một đạo hữu, gởi báo tin cho biết Mẹ Tim bị tai nạn kèm với các video clips mới về Mẹ Tim trên youtube. Ngoài các links trong email anh còn đặt câu hỏi:
Tại sao một người giàu lòng từ thiện, làm việc nhân đức cứu giúp bao người tàn tật, nghèo khổ như Tim mà bị tai nạn thảm thương như vậy trong khi cái lũ tham nhũng, gian ác, cướp đất dân lành làm của riêng, còn bọn tỉ phú, ích kỷ vẫn sống trơ trơ. Xin các bạn cho ý kiến …
Nhớ lại, khi xảy ra trận sóng thần (tsunami) tại Thái Lan trên truyền hình Mỹ cũng đã có bao nhiêu cuộc trao đổi với các người đại diện tinh thần cho nhiều tôn giáo, giáo phái khác nhau để tìm câu trả lời “Tại sao?” và lại tái diễn với trận bão ở Miến Điện, động đất ở Trung Hoa… Vốn là một người tin theo những nguyên lý của đạo Phật, tôi mạo muội viết ra đây vài nhận định mà tôi tổng hợp được từ những bài giảng của các nhà nghiên cứu Phật học, hay các sư tôi thu thập được qua Internet và tự học của mình.
Đạo Phật đang ngày càng phát triển và thu hút nhiều sự nghiên cứu ở các trường đại học lớn, các trung tâm nghiên cứu tại Mỹ, và người Mỹ có lẽ rất thích tranh luận, nên tôi thường tìm thấy những bài giảng dựa vào những diễn biến hiện đang xảy ra (current events) về các đề tài có rất nhiều tranh cãi (controversial) như về chiến tranh, xã hội tiêu thụ, môi trường, sự phá thai, tội tử hình, đồng tính luyến ái hay sự kết thúc sớm cuộc đời của bệnh nhân (cut off life- support) từ quan điểm của Đạo Phật theo các nhà nghiên cứu Phật học, và những gì tôi viết dưới đây chỉ là một sự sao chép của một người đang tìm học để giúp đi tìm trả lời cho những câu hỏi tương tự như của đạo hữu đã đặt ra ở trên.
Một trong ba chân lý (Tam pháp ấn) trong đạo Phật, được gọi là Pháp ấn vì nó rất quan trọng, đó là “Chư hành vô thường” (sabbe sankhara anicca) . Hành là tất cả những gì do nhân duyên hợp thành, vì vô thường là bản chất của hành cho nên từ các quan hệ trong đời sống tinh thần (quan hệ vợ chồng, bạn bè, con cái) cho đến thế giới vật chất của vũ trụ, thiên hà, trái đất, sông núi đến các đồ dùng trong nhà như xe hơi, tủ lạnh, máy chụp hình, TV… đều luôn luôn thay đổi, biến chuyển, tàn tạ, hư hao rồi trở thành vô dụng, hay bị hủy diệt.
Cái này sinh, cái kia sinh, cái này diệt cái kia diêt – Cái này làm tiền đề cho cái kia trong một sự liên kết, phụ thuộc vào nhau để tồn tại (inter-dependency, inter-connected) . Đó là một nguyên lý. Hệ quả rút ra là do sự vật là tổng hợp của “trùng trùng duyên khởi,” vô cùng tận của bao nhiêu yếu tố kết thành, cho nên cũng chẳng bao giờ có chỉ một hay vài nguyên nhân để giải thích được cho một sự việc, hay sự việc xảy luôn luôn là kết quả của rất nhiều nguyên nhân, có những nguyên nhân thấy được và những nguyên nhân chưa hay không thấy được.
Chúng ta đã biết bao nhiêu lần lầm lẫn về nguyên nhân. Ngay những phát hiện trong nghiên cứu khoa học, đã có cái này lại phủ định cái kia, đúng hôm nay trở thành sai ngày mai, bởi vì nhận thức được thế giới vẫn còn là câu đố cho loài người, nên việc giải thích thế giới cũng là như vậy. Biết vậy, nhưng chúng ta không ngừng cố gắng để tìm lời giải đáp cho câu hỏi, nhất là khi có những biến cố bất hạnh xảy ra.
Do đó trở lại câu hỏi ban đầu, để tránh đưa ra một câu trả lời quá tổng quát tôi cố gắng để tổng kết những góp nhặt với hiểu biết hạn hẹp về các kinh điển, chủ yếu là của Nguyên Thuỷ, là những bộ kinh sớm nhất của đạo Phật, để giải thích những gì xảy đến cho một con người. Tôi không thể và không nhằm mục đích giải thích cho trường hợp của Mẹ Tim nhưng chỉ muốn cung cấp một vài điều tìm thấy trong kinh điển để mỗi người trong chúng ta tự tìm hiểu và suy nghĩ thêm.
Biết rằng sự việc xảy ra là do trùng trùng duyên khởi, theo lý vô thường mà nhân duyên là cốt lõi của sự việc đến, đi, thành, bại, hợp, tan,… nhưng đối với con người nhất là những bất hạnh trong đời, chúng ta có thể đưa ra các nguyên nhân chính để giải thích tại sao sự việc đã xảy ra. Theo đạo Phật, có năm nguyên nhân chính ảnh hưởng đến cuộc sống của mỗi một chúng ta.
Trước tiên, là do các hiện tượng tự nhiên trong vũ trụ. Đạo Phật không tin là Thượng Đế hay một đấng thần linh nào gây ra các thiên tai cho nên không nghĩ là các hiện tượng gây thiên tai là sự trừng phạt của Chúa hay do bất cứ một vị thần linh nào, và chắc chắn là không tin thiên tai là để trừng phạt con người vì tội ác của họ.
Nguyên nhân thứ hai có thể là do các yếu tố sinh học mà chúng ta được cấu thành mỗi một chúng ta sinh ra có một thể lực hay là “tạng” khác nhau, có thể do từ di truyền của nòi giống, gia đình. Có người may mắn được “bẩm thọ,” nhưng cũng có khi chúng ta đã có sẵn các gen gây mầm bệnh trong người, ví dụ sinh ra với một gen ung thư trong người.
Nguyên nhân thứ ba là nghiệp, chúng ta vẫn thường nghe mỗi khi có tai họa hay bất hạnh xảy ra, mọi người thường cho đó là do nghiệp. Nghiệp theo chữ Hán là những việc đã thành (như trong chữ sự nghiệp) - Những gì tốt đẹp hay bất hạnh chúng ta có hôm nay là một phần từ nghiệp do những gì chúng ta đã làm trong quá khứ, không ngẫu nhiên mà có, quá trình không phải chỉ trong đời này mà có thể từ bao nhiêu “vô lượng kiếp” chúng ta đã trải qua. Những “ân oán” trả vay đó là sự vận hành của nghiệp
Nguyên nhân thứ tư cho những gì xảy đến trong cuộc đời chúng ta là tôn giáo hay những gì thuộc về tín ngưỡng mà ta chọn làm nguyên lý sống của chúng ta. Chúng ta đã thấy có bao nhiêu người đã cho mình “tử vì đạo” trong khi những người khác thì xem đó là hành động điên rồ. Nhiều đau khổ tự gây ra do niềm tin mù quáng - Đạo Phật nói đến chánh kiến để làm kim chỉ nam cho những suy nghĩ và hành động của người tin theo Đạo Phật. Chánh kiến nghĩa là cái nhìn có được qua sự tu tập để hiểu và ngộ được bản chất vô thường, vô ngã và qui luật nhân quả trong mọi sự việc. Cuồng tín, và tự cho tôn giáo mình là “chính thống,” siêu việt hơn tất cả các giáo phái khác đó là phổ biến, cả trong đạo Phật cũng có người suy nghĩ như vậy, và rõ ràng người viết cũng đang thiên vị.
Nguyên nhân thứ năm để giải thích cho những bất hạnh xảy đến cho chúng ta chính là cái tâm của chúng ta. Hạnh phúc hay bất hạnh xét cho cùng là một trạng thái của Tâm. Tâm là nguồn gốc của mọi việc xảy đến cho chúng ta, như Lục Tổ Huệ Năng đã nói “Tâm tạo liên trì, tâm tạo địa ngục.” Nếu bình tâm suy nghĩ lại thì tự chúng ta cũng thấy được bao nhiêu đau khổ đã xảy đến cho chúng ta cũng từ cái tâm “động” của ta mà ra.
Theo tôi hiểu, đạo Phật cho rằng con người sinh ra vốn đã sẵn đầy đủ tất cả những gì để được hạnh phúc (cho dù Khổ là điều không tránh được), cái đầy đủ vốn “bẩm sinh” trong cái Phật tánh (tâm Phật) như đã nói trong lời kinh “Hà kỳ Tự Tánh bổn tự cụ túc - Nào ngờ Tự tánh vốn tự đầy đủ - Huệ Năng) – Con người không sinh ra với tội lỗi ban đầu nhưng có lẽ sinh ra với vô minh ban đầu và càng ngày, sự vô minh càng dày đặt hơn bởi sự tham lam, sân hận và chôn lấp Phật tánh trong nhịp sống tranh đua, so bì và không bao giờ dừng lại để tìm lại “bản lai diện mục” của chính mình.
Con người vốn đã có đầy đủ tình yêu thương trong Tâm, chỉ cần quét đi lớp bụi sân hận che lấp, con người vốn đầy đủ sự vị tha, độ lượng, chỉ cần quét đi lớp bụi tham lam, con người vốn sẵn có đầy đủ trí huệ để thấy chân lý, chỉ cần gạt bỏ đi bức màn vô minh.
Xem thêm:
Bài viết bắt đầu từ email của một đạo hữu, gởi báo tin cho biết Mẹ Tim bị tai nạn kèm với các video clips mới về Mẹ Tim trên youtube. Ngoài các links trong email anh còn đặt câu hỏi:
Tại sao một người giàu lòng từ thiện, làm việc nhân đức cứu giúp bao người tàn tật, nghèo khổ như Tim mà bị tai nạn thảm thương như vậy trong khi cái lũ tham nhũng, gian ác, cướp đất dân lành làm của riêng, còn bọn tỉ phú, ích kỷ vẫn sống trơ trơ. Xin các bạn cho ý kiến …
Nhớ lại, khi xảy ra trận sóng thần (tsunami) tại Thái Lan trên truyền hình Mỹ cũng đã có bao nhiêu cuộc trao đổi với các người đại diện tinh thần cho nhiều tôn giáo, giáo phái khác nhau để tìm câu trả lời “Tại sao?” và lại tái diễn với trận bão ở Miến Điện, động đất ở Trung Hoa… Vốn là một người tin theo những nguyên lý của đạo Phật, tôi mạo muội viết ra đây vài nhận định mà tôi tổng hợp được từ những bài giảng của các nhà nghiên cứu Phật học, hay các sư tôi thu thập được qua Internet và tự học của mình.
Đạo Phật đang ngày càng phát triển và thu hút nhiều sự nghiên cứu ở các trường đại học lớn, các trung tâm nghiên cứu tại Mỹ, và người Mỹ có lẽ rất thích tranh luận, nên tôi thường tìm thấy những bài giảng dựa vào những diễn biến hiện đang xảy ra (current events) về các đề tài có rất nhiều tranh cãi (controversial) như về chiến tranh, xã hội tiêu thụ, môi trường, sự phá thai, tội tử hình, đồng tính luyến ái hay sự kết thúc sớm cuộc đời của bệnh nhân (cut off life- support) từ quan điểm của Đạo Phật theo các nhà nghiên cứu Phật học, và những gì tôi viết dưới đây chỉ là một sự sao chép của một người đang tìm học để giúp đi tìm trả lời cho những câu hỏi tương tự như của đạo hữu đã đặt ra ở trên.
Một trong ba chân lý (Tam pháp ấn) trong đạo Phật, được gọi là Pháp ấn vì nó rất quan trọng, đó là “Chư hành vô thường” (sabbe sankhara anicca) . Hành là tất cả những gì do nhân duyên hợp thành, vì vô thường là bản chất của hành cho nên từ các quan hệ trong đời sống tinh thần (quan hệ vợ chồng, bạn bè, con cái) cho đến thế giới vật chất của vũ trụ, thiên hà, trái đất, sông núi đến các đồ dùng trong nhà như xe hơi, tủ lạnh, máy chụp hình, TV… đều luôn luôn thay đổi, biến chuyển, tàn tạ, hư hao rồi trở thành vô dụng, hay bị hủy diệt.
Cái này sinh, cái kia sinh, cái này diệt cái kia diêt – Cái này làm tiền đề cho cái kia trong một sự liên kết, phụ thuộc vào nhau để tồn tại (inter-dependency, inter-connected) . Đó là một nguyên lý. Hệ quả rút ra là do sự vật là tổng hợp của “trùng trùng duyên khởi,” vô cùng tận của bao nhiêu yếu tố kết thành, cho nên cũng chẳng bao giờ có chỉ một hay vài nguyên nhân để giải thích được cho một sự việc, hay sự việc xảy luôn luôn là kết quả của rất nhiều nguyên nhân, có những nguyên nhân thấy được và những nguyên nhân chưa hay không thấy được.
Chúng ta đã biết bao nhiêu lần lầm lẫn về nguyên nhân. Ngay những phát hiện trong nghiên cứu khoa học, đã có cái này lại phủ định cái kia, đúng hôm nay trở thành sai ngày mai, bởi vì nhận thức được thế giới vẫn còn là câu đố cho loài người, nên việc giải thích thế giới cũng là như vậy. Biết vậy, nhưng chúng ta không ngừng cố gắng để tìm lời giải đáp cho câu hỏi, nhất là khi có những biến cố bất hạnh xảy ra.
Do đó trở lại câu hỏi ban đầu, để tránh đưa ra một câu trả lời quá tổng quát tôi cố gắng để tổng kết những góp nhặt với hiểu biết hạn hẹp về các kinh điển, chủ yếu là của Nguyên Thuỷ, là những bộ kinh sớm nhất của đạo Phật, để giải thích những gì xảy đến cho một con người. Tôi không thể và không nhằm mục đích giải thích cho trường hợp của Mẹ Tim nhưng chỉ muốn cung cấp một vài điều tìm thấy trong kinh điển để mỗi người trong chúng ta tự tìm hiểu và suy nghĩ thêm.
Biết rằng sự việc xảy ra là do trùng trùng duyên khởi, theo lý vô thường mà nhân duyên là cốt lõi của sự việc đến, đi, thành, bại, hợp, tan,… nhưng đối với con người nhất là những bất hạnh trong đời, chúng ta có thể đưa ra các nguyên nhân chính để giải thích tại sao sự việc đã xảy ra. Theo đạo Phật, có năm nguyên nhân chính ảnh hưởng đến cuộc sống của mỗi một chúng ta.
Trước tiên, là do các hiện tượng tự nhiên trong vũ trụ. Đạo Phật không tin là Thượng Đế hay một đấng thần linh nào gây ra các thiên tai cho nên không nghĩ là các hiện tượng gây thiên tai là sự trừng phạt của Chúa hay do bất cứ một vị thần linh nào, và chắc chắn là không tin thiên tai là để trừng phạt con người vì tội ác của họ.
Nguyên nhân thứ hai có thể là do các yếu tố sinh học mà chúng ta được cấu thành mỗi một chúng ta sinh ra có một thể lực hay là “tạng” khác nhau, có thể do từ di truyền của nòi giống, gia đình. Có người may mắn được “bẩm thọ,” nhưng cũng có khi chúng ta đã có sẵn các gen gây mầm bệnh trong người, ví dụ sinh ra với một gen ung thư trong người.
Nguyên nhân thứ ba là nghiệp, chúng ta vẫn thường nghe mỗi khi có tai họa hay bất hạnh xảy ra, mọi người thường cho đó là do nghiệp. Nghiệp theo chữ Hán là những việc đã thành (như trong chữ sự nghiệp) - Những gì tốt đẹp hay bất hạnh chúng ta có hôm nay là một phần từ nghiệp do những gì chúng ta đã làm trong quá khứ, không ngẫu nhiên mà có, quá trình không phải chỉ trong đời này mà có thể từ bao nhiêu “vô lượng kiếp” chúng ta đã trải qua. Những “ân oán” trả vay đó là sự vận hành của nghiệp
Nguyên nhân thứ tư cho những gì xảy đến trong cuộc đời chúng ta là tôn giáo hay những gì thuộc về tín ngưỡng mà ta chọn làm nguyên lý sống của chúng ta. Chúng ta đã thấy có bao nhiêu người đã cho mình “tử vì đạo” trong khi những người khác thì xem đó là hành động điên rồ. Nhiều đau khổ tự gây ra do niềm tin mù quáng - Đạo Phật nói đến chánh kiến để làm kim chỉ nam cho những suy nghĩ và hành động của người tin theo Đạo Phật. Chánh kiến nghĩa là cái nhìn có được qua sự tu tập để hiểu và ngộ được bản chất vô thường, vô ngã và qui luật nhân quả trong mọi sự việc. Cuồng tín, và tự cho tôn giáo mình là “chính thống,” siêu việt hơn tất cả các giáo phái khác đó là phổ biến, cả trong đạo Phật cũng có người suy nghĩ như vậy, và rõ ràng người viết cũng đang thiên vị.
Nguyên nhân thứ năm để giải thích cho những bất hạnh xảy đến cho chúng ta chính là cái tâm của chúng ta. Hạnh phúc hay bất hạnh xét cho cùng là một trạng thái của Tâm. Tâm là nguồn gốc của mọi việc xảy đến cho chúng ta, như Lục Tổ Huệ Năng đã nói “Tâm tạo liên trì, tâm tạo địa ngục.” Nếu bình tâm suy nghĩ lại thì tự chúng ta cũng thấy được bao nhiêu đau khổ đã xảy đến cho chúng ta cũng từ cái tâm “động” của ta mà ra.
Theo tôi hiểu, đạo Phật cho rằng con người sinh ra vốn đã sẵn đầy đủ tất cả những gì để được hạnh phúc (cho dù Khổ là điều không tránh được), cái đầy đủ vốn “bẩm sinh” trong cái Phật tánh (tâm Phật) như đã nói trong lời kinh “Hà kỳ Tự Tánh bổn tự cụ túc - Nào ngờ Tự tánh vốn tự đầy đủ - Huệ Năng) – Con người không sinh ra với tội lỗi ban đầu nhưng có lẽ sinh ra với vô minh ban đầu và càng ngày, sự vô minh càng dày đặt hơn bởi sự tham lam, sân hận và chôn lấp Phật tánh trong nhịp sống tranh đua, so bì và không bao giờ dừng lại để tìm lại “bản lai diện mục” của chính mình.
Con người vốn đã có đầy đủ tình yêu thương trong Tâm, chỉ cần quét đi lớp bụi sân hận che lấp, con người vốn đầy đủ sự vị tha, độ lượng, chỉ cần quét đi lớp bụi tham lam, con người vốn sẵn có đầy đủ trí huệ để thấy chân lý, chỉ cần gạt bỏ đi bức màn vô minh.
Xem thêm:
Đọc thêm..
CHẢY
Tôi về nấu nước pha trà
bồng bềnh chảy một vòi hoa
hữu tình chảy vào thơ mộng
đăng trình ý thơ đặc quánh
giữa nền sen thơm.
LẨM CẨM TUỔI GIÀ
Cỏ cây cũng có truân chuyên
ruộng đồng cũng có ưu phiền
tải qua thị thành cũng có phôi pha
huống chi tôi đợi tuổi già bên em
hôn bao lần cũng suýt quên
môi em có vị nhà thiền ra sao.
RỚT
Tôi đi bắt cá hai tay
con thì sểnh mất con bay vào lòng
lòng tôi phút bỗng trống không
nòi tình rớt giữa phiêu bồng em ra.
THẤM
Tôi ra đứng giữa phố đông
rầm rì muôn sắc long rong
đổ vào hồn phơi như thước lụa đào
sắc hình lấm tấm đổ nhào ra thơ.
NGẤM
tôi ngồi uống rượu trên cây
lá xuân biếc lá xuân lay động
mùa rượu lay động ý trong thơ
đời lay động một bến mơ mịn màng
QUY PHỤC
Tôi lên đầu núi tìm hoa
hoa ơi hoa mấy lần xa lá cành?
không thời quy phục mong manh
đường chim vạn dặm hoa đành
trao tay hoa về thơm ở góc này
lá cành gốc rể loay hoay khóc ròng
hoa ơi hoa mấy lần mong.
PHIÊU
Tôi nằm ngữa giữa hư không trời cao ngất
đất mở lòng giao hoan
đỏ vàng xanh tím nhịp nhàng
lời ca rộng giữa trần gian chật người.
DI NGÔN
Tôi ca hát tận một đời
tình rong du mục ôm lời biển
dâu mùa xưa sông trẩy qua cầu
mà nay cạn nước bạc màu lục rêu
bên thềm cát nóng hoang liêu dấu
chân lưu trú ít nhiều di ngôn.
Xem thêm:
CHẢY
Tôi về nấu nước pha trà
bồng bềnh chảy một vòi hoa
hữu tình chảy vào thơ mộng
đăng trình ý thơ đặc quánh
giữa nền sen thơm.
LẨM CẨM TUỔI GIÀ
Cỏ cây cũng có truân chuyên
ruộng đồng cũng có ưu phiền
tải qua thị thành cũng có phôi pha
huống chi tôi đợi tuổi già bên em
hôn bao lần cũng suýt quên
môi em có vị nhà thiền ra sao.
RỚT
Tôi đi bắt cá hai tay
con thì sểnh mất con bay vào lòng
lòng tôi phút bỗng trống không
nòi tình rớt giữa phiêu bồng em ra.
THẤM
Tôi ra đứng giữa phố đông
rầm rì muôn sắc long rong
đổ vào hồn phơi như thước lụa đào
sắc hình lấm tấm đổ nhào ra thơ.
NGẤM
tôi ngồi uống rượu trên cây
lá xuân biếc lá xuân lay động
mùa rượu lay động ý trong thơ
đời lay động một bến mơ mịn màng
QUY PHỤC
Tôi lên đầu núi tìm hoa
hoa ơi hoa mấy lần xa lá cành?
không thời quy phục mong manh
đường chim vạn dặm hoa đành
trao tay hoa về thơm ở góc này
lá cành gốc rể loay hoay khóc ròng
hoa ơi hoa mấy lần mong.
PHIÊU
Tôi nằm ngữa giữa hư không trời cao ngất
đất mở lòng giao hoan
đỏ vàng xanh tím nhịp nhàng
lời ca rộng giữa trần gian chật người.
DI NGÔN
Tôi ca hát tận một đời
tình rong du mục ôm lời biển
dâu mùa xưa sông trẩy qua cầu
mà nay cạn nước bạc màu lục rêu
bên thềm cát nóng hoang liêu dấu
chân lưu trú ít nhiều di ngôn.
Xem thêm:
Đọc thêm..
Gió vẫn cuốn đi tất cả, mây vẫn bay không ngừng, thời gian như phi hoa lạc diệp...Hai mươi lăm năm mất tin tức, rồi một ngày tình cờ gặp laị bạn bè qua cái thể giới ảo này; bao buồn vui lẫn lộn vu vơ, những suy nghĩ mơ hồ...nhưng rồi cũng từ cái thế giới ảo này tôi lại nhận tin cậu đã ra đi về miền phương ngoại.
Vẫn biết sanh-tử là chuyện thường tình nhưng làm sao lòng không khỏi đau thương đây? Càng đau thương hơn khi biết mẹ cậu vẫn nhớ và nhắn tin tôi nhưng không biết tôi ở phương trời nào! Không biết để lệ nó rơi có nhẹ nhõm hơn không? Lòng đau thương biết bao khi tôi biết rằng không bao giờ còn gặp laị cậu nữa. Tôi và cậu có tính nết giống nhau, có nhiều nét tương đồng.
Tôi và cậu là những kẻ lẹt đẹt, hậu đậu không cạnh tranh và không có khả năng cạnh tranh với cuộc đời này! Khi tôi có những bất tương ưng trong cuộc đời thì tôi quay về học Phật. Cậu bất tương ưng thì chìm trong men rượu. Ngày tháng vẫn đều đều trôi qua. Tôi biết cậu, muốn về thăm cậu nhưng cuộc đời này đâu thể muốn là được, khi mình không còn tự tại. Cậu thì hoàn toàn không biết tôi ở phương trời nào.
Bây giờ thì chắc cậu biết rồi chứ? Đã bỏ đi các thân tứ đại ngũ uẩn giả hợp này thì còn gì để hệ lụy! Có một điều tôi không dám nói hay nghĩ đến là: Cậu triền miên trong men rượu cho nên khi ra đi không biết ra sao? Tôi thầm mong dư phước trong tiền kiếp sẽ dẫn dắt cậu về miền phương ngoại nào đấy! Miền phương ngoại là cái khái niệm mà khi sống cậu sẽ không hiểu và phần lớn người đời cũng không hiểu.
Họ sẽ nhầm lẫn là quê ngoại! Miền phương ngoại đẹp lắm, yên ả, bình an, không có những bất hạnh của cõi đời này. Miền phương ngoại không có trên thế gian này. Miền phương ngoại nó ở chính trong tâm tôi, tâm bạn, tâm những người... như vậy!đi rồi, mẹ cậu ngồi đấy buồn biết bao, mẹ cậu thương cậu biết bao. cậu vốn sanh ra từ một gia đình danh gia nhưng rồi vật đổi sao dời, thay ngôi đổi chủ...
Rồi từ đó gia đình cậu suy vi! Cố quận mình đầy những nghiệt ngã nhiễu nhương. Cậu chán đời tìm vào men rượu. cậu muốn tìm quên nhưng làm sao quên; tỉnh laị sau những cơn say thì lòng càng trống trải, cô đơn và càng buồn thêm và kết cục cậu ra đi sớm vì men rượu. men rượu nó phá huỷ cả thân xác và tinh thần cậu. Tôi chơi thân với cậu, tôi thật tình với cậu...
Những người bạn khác có thể không muốn dây dưa vì e ngại nhiều tiếng đời, có lẽ vậy mà cậu và tôi mới thân hơn. Tôi vốn thật lòng, chẳng ngại gì . Tôi vốn sống bằng cảm tính chứ không bằng ly tính. Tôi sống nặng về tình, lụy chữ tình nên khổ vì tình. Tôi ôm trong lòng những nỗi đau tình.. vì vậy tôi và cậu hợp nhau. Cậu ra đi tôi cũng không hề hay biết, làm sao đây?
Ở phương trời này tôi vẫn thường lang thang một mình, tôi đi vào thiên nhiên nghe gió hát cây ca. Ngày xưa đi học , đọc sách những chuyện bạn bè tri kỷ như Lưu Bình - Dương Lễ hay Bá Nha - Tử Kỳ... những tưởng là chuyện văn chương; cho đến tận tuần rồi tôi xem một bộ phim về cái tình thiên sơn vạn thủy đầy thương tâm... Vẫn còn nghĩ ấy là chuyện văn chương. Thế mà giờ đây biết tin cậu ra đi thì tôi mới thấy cái tình là thật!
Cậu đi rồi nhưng hình bóng vẫn còn trong tâm tôi. Tôi xưa nay vẫn sống tốt giờ tôi càng phải sống tốt hơn nữa. Tôi phải cố gắng hơn làm lợi cho người cho vật, những gì tôi làm được đều hồi hướng cho cậu. Tôi phải sống tốt hơn nữa cho tất cả hữu tình chúng sanh. Cậu sẽ không phải xấu hổ về tôi mà ngược laị cậu sẽ tự hào về tôi.
Hai mươi lăm năm qua rồi, cậu đã ra đi; hai mươi lăm năm tiếp nữa không biết trong số bạn bè, người thân ai còn ai mất đây? Tôi chỉ biết chắc chắn là rồi ai cũng sẽ như cậu thôi! Vô thường là thế nhưng vô thường đến làm sao mà không khỏi đau thương. Người không phải vật vô tri. Ngồi gõ bồn mà ca như Trang Châu ư? Mấy ai đủ bản lãnh này?
Vùng trời phương ngoại mà tôi đang sống đây giờ đã chớm thu. Mùa đi rồi mùa đến. Dù có trông mong hay thờ ơ thì nó vẫn đến đi. Cậu cũng đi rồi! khi còn sống cậu có bao giờ tự hỏi mình đến nơi này từ đâu, rồi mình sẽ về đâu không? Mình đến nơi này để làm gì? Tôi nghĩ chắc là không, đa phần mọi người ai cũng thế; cứ lông bông mặc thời gian qua đi, rồi đến một ngày kia giật mình thì đã quá muộn màng!
Tôi vẫn lang thang ở cái vùng ngoại phương của mình. Nhiều lúc tôi cũng không biết mình mong gì, đi tìm cái gì...
Tôi vẫn lang thang trong cuộc đời; ý nghĩa của cuộc đời này là gì? Tôi vẫn tự hỏi, tôi cũng như tất cả mọi người đang trên đường về, về cái nơi mà ta đã ra. Dòng sanh - tử vẫn tất bật bất tận ... Giá mà được như các bậc A La Hán thì sao nhỉ? Liệu mình có còn gặp laị trong đời nữa không? Liệu có còn trăn trở những nỗi đau tình đời! Thế nào thì thế, cậu đi rồi, tôi vẫn phải tiếp tục đi cho hết con đường đời!
Thời gian vẫn qua đi như phi hoa lạc diệp, như gió thổi mây bay. Cậu đã đi rồi thì thôi cậu hãy thong dong mà chơi ở vùng phương ngoại ấy! Quốc độ mong manh lắm cậu đừng bận lòng mà chi, sớm muộn gì rồi ai cũng phải tới thôi! Cậu hãy an lòng nhé! Chữ nghĩa văn tự làm sao noí hết được, ý tại ngôn ngoại mà! Giờ cậu không còn bó buộc hạn hẹp trong cái thân ngũ uẩn nữa thì ắt cậu hiểu thôi!
Dù thế nào đi nữa cậu vẫn mãi là bạn của tôi!
Xem thêm:
Gió vẫn cuốn đi tất cả, mây vẫn bay không ngừng, thời gian như phi hoa lạc diệp...Hai mươi lăm năm mất tin tức, rồi một ngày tình cờ gặp laị bạn bè qua cái thể giới ảo này; bao buồn vui lẫn lộn vu vơ, những suy nghĩ mơ hồ...nhưng rồi cũng từ cái thế giới ảo này tôi lại nhận tin cậu đã ra đi về miền phương ngoại.
Vẫn biết sanh-tử là chuyện thường tình nhưng làm sao lòng không khỏi đau thương đây? Càng đau thương hơn khi biết mẹ cậu vẫn nhớ và nhắn tin tôi nhưng không biết tôi ở phương trời nào! Không biết để lệ nó rơi có nhẹ nhõm hơn không? Lòng đau thương biết bao khi tôi biết rằng không bao giờ còn gặp laị cậu nữa. Tôi và cậu có tính nết giống nhau, có nhiều nét tương đồng.
Tôi và cậu là những kẻ lẹt đẹt, hậu đậu không cạnh tranh và không có khả năng cạnh tranh với cuộc đời này! Khi tôi có những bất tương ưng trong cuộc đời thì tôi quay về học Phật. Cậu bất tương ưng thì chìm trong men rượu. Ngày tháng vẫn đều đều trôi qua. Tôi biết cậu, muốn về thăm cậu nhưng cuộc đời này đâu thể muốn là được, khi mình không còn tự tại. Cậu thì hoàn toàn không biết tôi ở phương trời nào.
Bây giờ thì chắc cậu biết rồi chứ? Đã bỏ đi các thân tứ đại ngũ uẩn giả hợp này thì còn gì để hệ lụy! Có một điều tôi không dám nói hay nghĩ đến là: Cậu triền miên trong men rượu cho nên khi ra đi không biết ra sao? Tôi thầm mong dư phước trong tiền kiếp sẽ dẫn dắt cậu về miền phương ngoại nào đấy! Miền phương ngoại là cái khái niệm mà khi sống cậu sẽ không hiểu và phần lớn người đời cũng không hiểu.
Họ sẽ nhầm lẫn là quê ngoại! Miền phương ngoại đẹp lắm, yên ả, bình an, không có những bất hạnh của cõi đời này. Miền phương ngoại không có trên thế gian này. Miền phương ngoại nó ở chính trong tâm tôi, tâm bạn, tâm những người... như vậy!đi rồi, mẹ cậu ngồi đấy buồn biết bao, mẹ cậu thương cậu biết bao. cậu vốn sanh ra từ một gia đình danh gia nhưng rồi vật đổi sao dời, thay ngôi đổi chủ...
Rồi từ đó gia đình cậu suy vi! Cố quận mình đầy những nghiệt ngã nhiễu nhương. Cậu chán đời tìm vào men rượu. cậu muốn tìm quên nhưng làm sao quên; tỉnh laị sau những cơn say thì lòng càng trống trải, cô đơn và càng buồn thêm và kết cục cậu ra đi sớm vì men rượu. men rượu nó phá huỷ cả thân xác và tinh thần cậu. Tôi chơi thân với cậu, tôi thật tình với cậu...
Những người bạn khác có thể không muốn dây dưa vì e ngại nhiều tiếng đời, có lẽ vậy mà cậu và tôi mới thân hơn. Tôi vốn thật lòng, chẳng ngại gì . Tôi vốn sống bằng cảm tính chứ không bằng ly tính. Tôi sống nặng về tình, lụy chữ tình nên khổ vì tình. Tôi ôm trong lòng những nỗi đau tình.. vì vậy tôi và cậu hợp nhau. Cậu ra đi tôi cũng không hề hay biết, làm sao đây?
Ở phương trời này tôi vẫn thường lang thang một mình, tôi đi vào thiên nhiên nghe gió hát cây ca. Ngày xưa đi học , đọc sách những chuyện bạn bè tri kỷ như Lưu Bình - Dương Lễ hay Bá Nha - Tử Kỳ... những tưởng là chuyện văn chương; cho đến tận tuần rồi tôi xem một bộ phim về cái tình thiên sơn vạn thủy đầy thương tâm... Vẫn còn nghĩ ấy là chuyện văn chương. Thế mà giờ đây biết tin cậu ra đi thì tôi mới thấy cái tình là thật!
Cậu đi rồi nhưng hình bóng vẫn còn trong tâm tôi. Tôi xưa nay vẫn sống tốt giờ tôi càng phải sống tốt hơn nữa. Tôi phải cố gắng hơn làm lợi cho người cho vật, những gì tôi làm được đều hồi hướng cho cậu. Tôi phải sống tốt hơn nữa cho tất cả hữu tình chúng sanh. Cậu sẽ không phải xấu hổ về tôi mà ngược laị cậu sẽ tự hào về tôi.
Hai mươi lăm năm qua rồi, cậu đã ra đi; hai mươi lăm năm tiếp nữa không biết trong số bạn bè, người thân ai còn ai mất đây? Tôi chỉ biết chắc chắn là rồi ai cũng sẽ như cậu thôi! Vô thường là thế nhưng vô thường đến làm sao mà không khỏi đau thương. Người không phải vật vô tri. Ngồi gõ bồn mà ca như Trang Châu ư? Mấy ai đủ bản lãnh này?
Vùng trời phương ngoại mà tôi đang sống đây giờ đã chớm thu. Mùa đi rồi mùa đến. Dù có trông mong hay thờ ơ thì nó vẫn đến đi. Cậu cũng đi rồi! khi còn sống cậu có bao giờ tự hỏi mình đến nơi này từ đâu, rồi mình sẽ về đâu không? Mình đến nơi này để làm gì? Tôi nghĩ chắc là không, đa phần mọi người ai cũng thế; cứ lông bông mặc thời gian qua đi, rồi đến một ngày kia giật mình thì đã quá muộn màng!
Tôi vẫn lang thang ở cái vùng ngoại phương của mình. Nhiều lúc tôi cũng không biết mình mong gì, đi tìm cái gì...
Tôi vẫn lang thang trong cuộc đời; ý nghĩa của cuộc đời này là gì? Tôi vẫn tự hỏi, tôi cũng như tất cả mọi người đang trên đường về, về cái nơi mà ta đã ra. Dòng sanh - tử vẫn tất bật bất tận ... Giá mà được như các bậc A La Hán thì sao nhỉ? Liệu mình có còn gặp laị trong đời nữa không? Liệu có còn trăn trở những nỗi đau tình đời! Thế nào thì thế, cậu đi rồi, tôi vẫn phải tiếp tục đi cho hết con đường đời!
Thời gian vẫn qua đi như phi hoa lạc diệp, như gió thổi mây bay. Cậu đã đi rồi thì thôi cậu hãy thong dong mà chơi ở vùng phương ngoại ấy! Quốc độ mong manh lắm cậu đừng bận lòng mà chi, sớm muộn gì rồi ai cũng phải tới thôi! Cậu hãy an lòng nhé! Chữ nghĩa văn tự làm sao noí hết được, ý tại ngôn ngoại mà! Giờ cậu không còn bó buộc hạn hẹp trong cái thân ngũ uẩn nữa thì ắt cậu hiểu thôi!
Dù thế nào đi nữa cậu vẫn mãi là bạn của tôi!
Xem thêm:
Đọc thêm..
